ZAMEK W LANCKORONIE

Ruiny zamku królewskiego położone na Górze Lanckorońskiej.

Zamek został wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego w połowie XIV wieku. Miał strzec przebiegającej u stóp Lanckorońskiej Góry, na zachód od wzniesienia, granicy pomiędzy ziemią krakowską a Księstwem Oświęcimskim. Stanowił przeciwwagę dla znajdującego się po przeciwnej stronie zamku w Barwałdzie.

Założenie miało kształt regularnego prostokąta z dwiema narożnymi wieżami od południa. Najprawdopodobniej pierwotne założenie stanowiła drewniana zabudowa i jeden budynek mieszkalny wzniesiony z kamienia. W XVIII wieku, po przebudowach, w narożach zamku znajdowały się bastiony armatnie; do głównej bramy prowadził most zwodzony.

W roku 1410 Władysław Jagiełło ustanawia w Lanckoronie siedzibę starostwa niegrodowego. Zamek i starostwo otrzymał marszałek wielki koronny Zbigniew z Brzezia za zasługi w bitwie grunwaldzkiej. Do 1768 roku zamek przechodził przez ręce starostów niegrodowych z wielu rodów w tym: Lanckorońskich, Jordanów i Wolskich, Zebrzydowskich, Czartoryskich a następnie Wielopolskich.
Ostatnim starostą lanckorońskim przed zajęciem zamku przez wojska austriackie w czerwcu 1772 roku w wyniku I rozbioru Polski był hrabia Józef Wielopolski.

Władze Galicji zaadoptowały zamek na więzienie dla przestępców kryminalnych. Po przeniesieniu więzienia do Wadowic, zadecydowano o wysadzeniu zamku w Lanckoronie w powietrze. W 1880 roku stała jeszcze ściana południowa i część zawalonej wieży wschodniej. W 1884 roku rozpoczęto rozbiórkę ruin, co doprowadziło do dalszego zniszczenia resztek zamku.

Obecnie zachowały się jedynie fundamenty wież i pozostałości muru tarczowego.

Odwiedzony: 2008 i 2021 r.

M.K. 2021-10-07