ZAMEK GRODZTWO
W KAMIENNEJ GÓRZE

Ruiny renesansowego XVI wiecznego zamku książęcego położone na skraju obecnego miasta wśród łąk nad Bobrem.

Pierwotny zamek z drugiej połowy XIII wieku zwany Straża lokowany był w odmiennym miejscu - na wzgórzu nad rzeką Bóbr. Po jego zniszczeniu w czasie wojen husyckich w 1426 roku w pierwszej (za Gurqwinem) lub drugiej połowie XVI wieku w latach 1566-1569 (wg. Pilcha) powstał na północ od miasta nad Bobrem - na miejscu wcześniejszej wieży lub dworu obronnego nowy zamek książęcy zwany Grodztwo.

Założony był na planie czworoboku, trzyskrzydłowy z wewnętrznym dziedzińcem otoczonym krużgankami zamknięty murem kurtynowym. Otoczony fosą oraz nowożytnymi fortyfikacjami bastionowymi. W XIX wieku zamek przebudowano w neorenesansowe założenie pałacowe oraz wzniesiono kwadratową wieżę.

Jeszcze na początku XX wieku na zamek w zamku odbyło się wesele Armgardy hrabiny zu Stolberg-Wernigerode córki ówczesnego właściciela zamku z komandorem-podporucznikiem Oskarem hrabią von Platten zu Hallermund. Na uroczystości tej gościł cesarz Wilhelma II i jego małżonka Augusta Wiktoria oraz kilkudziesięciu hrabiów, baronów i wyższych oficerów wojskowych. Było to jedno z najczęściej opisywanych wesel w ówczesnych Prusach.

W 1928 roku zamek stał się własnością miasta. W czasie II wojny światowej zamek w niezłej kondycji dotrwał do 1945 roku, kiedy to został złupiony przez żołnierzy sowieckich. Po wojnie służył początkowo za magazyny a następnie biura PGR-u. W ruinę zaczął popadać po pożarze w 1964 roku. Do dziś zachowały się wypalone mury zamku przedstawiające bardzo zły stan techniczny, grożące zawaleniem w każdej chwili oraz resztki fortyfikacji bastionowych.

Legenda

Według legendy pierwotny zamek w miejscu dzisiejszych ruin został wzniesiony w XIII w. przez zakon templariuszy, który opuścił go w 1312 r. Brak jednak potwierdzenia tego faktu w źródłach.

J.A.K. 2004-05-13 / M.K. 2023-02-27