ZAMEK W ŚWINOUJŚCIU

Domniemany zamek z przełomu XIII i XVI wieku prawdopodobnie był w istocie tylko wzmocnioną komorą celną.

Początki osadnictwa na wyspie Wolin i w okolicach ujścia Odry sięgają już czasów sprzed pięciu tysięcy lat, co potwierdzają badania archeologiczne.

We wczesnym średniowieczu tereny te należały do plemienia Wolinian o czym pisze Geograf Bawarski w roku 875. W X wieku włączone zostały przez Mieszka I w obręb formującego się państwa piastowskiego. W czasie władania tymi terenami książęta pomorscy wznosili grody warowne na obu brzegach rzeki, często niszczone przez duńskie najazdy. Jednym z nich był prawdopodobnie gród na Białej Górze Piaskowej wzniesiony z inicjatywy księcia Bogusława I w 1173 roku i zniszczony w czasie kolejnego najazdu duńskiego w 1177 roku. W niedługim czasie potem, w latach 1181-1182 gród odbudowano wzmacniając go o pewne elementy murowane. Nie uchroniło go to jednak przed kolejnym najazdem i zniszczeniem, czego ostatecznym efektem było przyjęcie zwierzchności duńskiej.

Pod koniec XIII wieku książę Bogusław IV wzniósł u ujścia Świny komorę celną aby kontrolować przewóz towarów przez rzekę. W okolicy komory celnej powstała osada nazywana West Swine. Duży ruch kupiecki oraz dochody związane z opałami za przewóz towarów wymusiły prawdopodobnie rozbudowę i potrzebę wzmocnienia siedziby komory celnej. I to właśnie z tym faktem prawdopodobnie wiążą się informacje o jakimś założeniu obronnym (castrum) w tej okolicy. Obiekt ten został spalony i zniszczony przez mieszczan szczecińskich w roku 1457 z powodu nakładania zbyt wysokich ceł przewozowych.

Za lokalizację komory celnej – „zameczku” przyjmuje się okolicę ulic Karsiborskiej i Lutyckiej. Istnieje także inna hipoteza mówiąca o istnieniu XIII wiecznego zamku w miejscu starego grodu na Białej Górze Piaskowej na dzisiejszych obrzeżach portu handlowego. Badań w tym miejscu nie przeprowadzono w związku z bardzo znacznymi zmianami terenowymi spowodowanymi wybudowaniem w tym miejscu fortu przez Szwedów a później dwóch dzieł obronnych zwanych lunetami przez Prusaków w latach siedemdziesiątych XIX w.

Więcej o późniejszych fortyfikacjach Świnoujścia w dziale Twierdze - Świnoujście.

Miejsce odwiedzone w 2006 r. - na zdjęciu oczywiście latarnia :-)

J.A.K 2021-04-30