ZAMEK W WĘGORZEWIE

Zamek krzyżacki z XIV wieku.

Zanim powstał zamek już w XII wieku na wyspie na Węgorapie istniał gród staropruskiego plemienia Galindów. Około 1250 roku gród został zdobyty i spalony prawdopodobnie przez wojska krzyżackie. Jednak dopiero w 1312 roku w pobliżu zniszczonego grodu Krzyżacy wznieśli drewniano-ziemną strażnicę (Angerburg). Przetrwała ona jednak tylko do 1365 roku, kiedy to zimą został spalony przez litewskiego księcia Kiejstuta.

Nową warownię w miejscu dzisiejszego zamku wybudował w 1398 roku komtur Królewca Werner von Tettingen i przeznaczył ją na siedzibę podległego sobie prokuratora. Zamek znajdował się na wyspie i miał kształt nieregularnego pięcioboku. Nowe murowane założenie miało na celu umocnić północno-wschodnią granicę państwa zakonnego podobnie jak kilka innych niewielkich warowni w Ełku, Giżycku czy Węgorzewie.

Z czasem zamek stał się własnością prywatną. Ponownie w ręce Państwa powrócił po 1525 roku, gdy w następstwie sekularyzacji zakonu krzyżackiego został siedzibą starosty książęcego. W 1656 roku zamek został zniszczony przez sprzymierzonych z Polską Tatarów. Podczas odbudowy przebudowano go na rezydencję barokową o niewielkich już wartościach militarnych.

W 1-szej połowie XVIII wieku generał zburzono młyn na przedzamczu i wybudowano nowy przekopując nowy kanał. Wybito też szereg nowych okien. W latach 1734 i 1736 na zamku przebywał król Stanisław Leszczyński, skąd udał się na wygnanie do Francji. W 1752 roku władze przeznaczyły zamek na biura sądu miejskiego i ziemskiego. Przejściowo umieszczono też w zamku więzienie.

W 1807 roku podczas kampanii napoleońskiej na zamku mieścił się szpital dla żołnierzy. W czerwcu 1807 roku Węgorzewo i zamek zajęły wojska polskie generałów Jana Henryka Dąbrowskiego i J. Zajączka. W 1835 roku zamek spłonął, w związku z czym 10 lat później został przebudowany na sąd. W trakcie tej przebudowy całkowicie zatarto jego historyczną formę.

W 1945 roku wnętrze zostało spalone przez Armię Czerwoną, jednak XIV-wieczne mury ocalały i posłużyły jako punkt wyjścia do odbudowy w latach 70/80-tych XX wieku z przeznaczeniem na bibliotekę miejską, siedzibę Rady Miejskiej i Urząd Stanu Cywilnego.

Zamek w atmosferze skandalu został sprzedany przez samorząd w 2000 roku. Obecnie jest niedostępny dla turystów. W trakcie prowadzonej przebudowy na hotel nadbudowano znacznie dach i umieszczono w nim dwa rzędy lukarn.

M.K. 2023-09-24