PAŁAC W KAMIEŃCU ZĄBKOWICKIM

Pałac z XIX w. nie bez powodu zwany często zamkiem.

Romantyczne założenie pałacowe powstałe w latach 1838-1857 z inicjatywy księżnej niderlandzkiej Marianny Luizy Orańskiej, zaprojektowane przez znanego niemieckiego architekta Karola Fryderyka Schinkla. Wzorcami dla założenia miały być szkocka siedziba hrabiego Ripon oraz krzyżacka twierdza w Malborku.

Według słów Schinkla: budynek ten, z narożnymi wieżyczkami, niskimi zabudowaniami za murem i małymi schodkami, mógłby uchodzić za średniowieczny zamek obronny, gdyby nie wielkie okna, schody zewnętrzne i szerokie tarasy, które przybliżają go współczesnym zwyczajom i stylowi życia.

Oficjalne zakończenie prac budowlanych i wykończeniowych pałacu oraz ukończenie założenia pałacowo-parkowego miało miejsce w 1872 roku.

W 1873 Marianna przekazała zarząd nad całością dóbr śląsko-kłodzkich, w tym również nad pałacem synowi Albrechtowi von Hohenzollern z okazji jego ślubu z księżniczką Marią von Sachsen Altenburg. W ich rękach a następnie ich syna pałac pozostawał do 1940 roku.

W czasie II wojny w 1942 roku Niemcy urządzili w pałacu magazyn przejściowy dla rabowanych i wywożonych dzieł sztuki. Po 1945 wyposażenie pałacu zostało wywiezione bądź zdewastowane. W 1946 roku pałac został podpalony przez Rosjan. Kolejne lata to czas dalszej dewastacji zarówno nielegalnej jak i dokonywanej za zgodą władz. W latach 50-tych XX wieku część marmurów z pałacu użyto przy budowie Sali Kongresowej w warszawskim Pałacu Kultury i Nauki.

Pod koniec lat osiemdziesiątych został wydzierżawiony dr inż. Włodzimierzowi Sobiechowi, który za odziedziczone pieniądze podjął prace remontowe mające przywrócić go do dawnej świetności, częściowo udostępniał również zamek do zwiedzania. Po jego śmierci w 2010 i kolejnych dwóch latach sporów sądowych pałac stał się własnością gminy. Prace rewitalizacyjne nadal trwają a ich zakończenie planowane jest do 2030 roku.

Odwiedzony w 2003, 2008 i 2022 roku.

M.K. 2023-02-22