ZAMEK W JANOWCU NAD WISŁĄ

Renesansowy zamek bastejowy wybudowany w latach 1508–1526 na wysokiej wiślanej skarpie.

Budowę w 1508 roku rozpoczął Mikołaj Firlej Ten późnogotycko-renesansowy zamek obronny powstał na wcześniejszym założeniu - drewniano-kamiennego zespołu obronnego wcześniejszych właścicieli wsi, Janowskich her­bu Syrokomla.

Na początku XVII wieku rozbudowano część mieszkalną i dobudowano wieżę zachodnią i wschodnią. Niestety już w połowie XVII w. został ograbiony i spalony przez Szwedów, jednak rodzina Lubomirskich odbudowała i rozbudowała go w stylu barokowym. W 1783 roku Jerzy Marcin Lubomirski przegrał zamek… w karty. Kolejni właściciele nie byli w stanie utrzymać tak ogromnej i kosztownej budowli, sprzedawali wyposażenie, w tym również zrywane ze ścian marmury. Zamek stopniowo popadał w ruinę.

Dopiero w 1931 roku zakupiony przez warszawiaka Leona Kozłowskiego zamek powoli zaczął podnosić się z zaniedbania. Wyremontowano dwa pomieszczenia w baszcie, niestety zniszczenia z końca wojny zmarnotrawiły ledwo rozpoczęte prace remontowe. Po wojnie posiadłość, jako zbyt drobna aby podlegać reformie rolnej, pozostała w rękach właściciela. W efekcie Kozłowski był prawdopodobnie jedynym w bloku wschodnim właścicielem zamku.

Kozłowski w 1975 roku sprzedał mocno już zaniedbany zamek na rzecz Muzeum Kazimierza Dolnego (obecnie Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym), które rozpoczęło w 1976 roku trwające do lat 90-tych prace zabezpieczające ruinę przed dalszymi zniszczeniami. W 1993 roku zdecydowano o częściowej odbudowie zamku.

Obecnie

Zamek jest malowniczą trwałą ruiną z częściowo odbudowanymi pomieszczeniami. W odbudowanym Domu Północnym mieści się muzeum. Szczególna atrakcją są wielopoziomowe krużganki. Widok na ruiny z kolejnych poziomów jest niesamowity.

Zamek w okresie letnim oferuje noclegi.

Dodatkową atrakcją jest zlokalizowany tuż przy zamku mały skansen. W XVIII wiecznym dworze z Moniak również możliwy jest nocleg.

Odwiedzony - w 2017 r.

M.K. 2020-11-04