ZAMEK W KĘTRZYNIE

Zamek krzyżacki w Kętrzynie został wzniesiony w drugiej połowie XIV w. nad rzeką Guber.

W pobliżu wcześniejszej drewniano-ziemnej strażnicy krzyżackiej został zbudowany zamek na planie kwadratu i początkowo posiadał trzy skrzydła wokół dziedzińca. Budowla otoczona została murem z trzema basztami i bramą wjazdową od strony miasta, których fragmenty zachowały się do dziś.

Podobnie jak wiele w przypadku innych zamków krzyżackich jego losy były burzliwe. W 1410 roku został poddany wojskom Władysława Jagiełły by po roku znów trafić w ręce krzyżackie. W kolejnych latach zamek wielokrotnie zmieniał właścicieli.

Po sekularyzacji Prus zamek stał się siedzibą starosty i wkrótce, w latach 1528-1529 został przebudowany. Kolejna przebudowa nastąpiła w latach 1559-1566.
W XVII wieku silnie zaingerowano w średniowieczny układ budowli, m.in. zrównano wszystkie 3 skrzydła.
W I połowie XVIII wieku rozpoczęto rozbiórkę zewnętrznych fortyfikacji. 15 grudnia 1797 w zamku wybuchł pożar, który zniszczył część budowli

Miasto wykupiło zamek w latach 1911-1912 i przeznaczyło częściowo na mieszkania co spowodowało konieczność zwiększenia liczby okien. Przed drugą wojną światową znajdował się tu urząd finansowy i mieszkania urzędników. Na początku lat 40. przebudowano zachodnią część piwnic znajdujących się pod skrzydłem północnym, z przeznaczeniem na schron przeciwlotniczy. Pod koniec stycznia 1945 wojska radzieckie zajęły miasto i spaliły większą część staromiejskiej zabudowy miasta oraz zamku.

W latach 1964-1966 staraniem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie zamek odbudowano ze środków Ministerstwa Kultury i Sztuki. Na podstawie archiwalnych dokumentów przywrócono mu gotycki charakter dzięki podwyższeniu dachów, skrzydeł południowego i wschodniego oraz dodaniu jednego piętra z gotyckimi szczytami i spadzistym dachem w skrzydle północnym. Odbudowano w pierwotnej wysokości skrzydło północne i odtworzono gotyckie ozdobne szczyty.

Obecnie wewnątrz zamku mieści się Biblioteka Miejska oraz Muzeum Regionalne im. Wojciecha Kętrzyńskiego, a w piwnicach skrzydła północnego ma siedzibę bractwo rycerskie.

Jakoś nie mamy szczęścia trafić na możliwość zwiedzania więc galeria niestety niezbyt bogata.

M.K. 2019-09-28