ZAMEK W GNIEWIE
LEGENDY

O dobrym duchu Gniewskiego zamku

Jednym z Gniewskich komturów był Zygmunt von Ramungen. Zapisał się on w pamięci poddanych jako bardzo dobry gospodarz dbający o zamek, jego mieszkańców i wszystkich poddanych w gniewskiej komturii. Był on również wielkim zwolennikiem pokoju i szczerze odradzał wojnę Wielkiemu Mistrzowi Zakonu Krzyżackiego Ulrichowi von Jungenginowi. Ten jednak uznał go za tchórza i za karę posłał go do walki w bitwie pod Grunwaldem w pierwszych szeregach.
Kiedy komtur Zygmunt wyruszał na wojnę ze swego zamku w odpowiedzi na zapytanie zatroskanych mieszkańców komu powierzy nad zamkiem pieczę na czas swojej nieobecności, odkrzyknął w gniewie "Choćby i złym duchom!"
Poległszy w walce, Zygmunt powrócił na swój zamek jako duch. Widywano go zwykle doglądającego zamkowego majątku w czasach kiedy na zamku panoszyli się łupieżcy czy też niegospodarni właściciele. Kiedy zamek stał się siedziba polskich starostów, komtura Zygmunta widywano coraz rzadziej. Jednak w czasie pożaru w 1921 roku komtur powrócił i wędrując po zgliszczach zamku krzyczał: "Ja, Zygmunt von Ramungen, komtur gniewski i pan na zamku, wszech razem i każdego z osobna, który do zniszczenia zamku się przyczynił - przeklinam! A zapewniam, że nie spocznę, póki zamek, nie patrząc czyj będzie do pierwotnej potęgi, sławy i stanu nie wróci. Drżyjcie i szukajcie bogactw na jego naprawę !!!"

Inne legendy

Zgodnie z legendą w czasach średniowiecznych Gniewski zamek miał być połączony podziemnym tunelem z oddalonym o ok. 20 km zamkiem Rynkówka.

W XVII wieku, kiedy bardzo opadł poziom Wisły w miejscu przedsionka dawnego podzamcza znaleziono ogromne żebro, które wedle legendy już w XIII wieku wisiało przykute do muru i miało pochodzić od golema, wielkoluda, bądź czarownika, który w zamierzchłych czasach niepokoił okoliczną ludność.